Alchajmerova bolesti najčešće se javlja kod osoba koje imaju 65 godina života. Broj osoba koje imaju alchajmera i njegove simptome iz godine u godinu je sve veći, a ako uzmemo u obzir demografske trendove u svetu i globalno starenje populacije, očekuje se da će taj broj rasti. Prema nekim procenama, do 2040. godine broj obolelih od ove bolesti mogao bi biti i preko 80 miliona, zbog čega Svetska zdravstvena organizacija prevenciju i lečenje Alchajmerove bolesti smatra jednim od zdravstvenih prioriteta, što za cilj ima rano prepoznavanje Alchajmerovih simptoma i započinjanje adekvatnog lečenja.
Šta je Alchajmerova bolest?
Alchajmerova bolest predstavlja najčešći oblik demencije, i kao što smo već naveli, najčešće pogađa ljude starije od 65 godina. S godinama života rizik od pojave simptoma Alchajmera raste pa je, posle 85 godine njihova pojava moguća kod svake druge osobe.
Alchajmerova bolest se može definisati kao degenerativni poremećaj, odnosno ubrzani process starenja delova mozga koji kontrolišu pamćenje i govor, vizuospacijalne (prostorne) i insrtumentalne (operativne) funkcije, što za posledicu ima propadanje moždanih ćelijskih veza i samih ćelija u moždanoj kori. Na početku Alchajmerove bolesti simptomi se jedva primećuju, ali sa godinam, kako bolest napreduje, može doći do toga da pacijent ne može da vodi računa o sebi.
Alchajmer – najčešći simptomi koji ukazuju na nastanak ove bolesti
Kao najčešći simptomi Alchjamera navode se:
- Gubitak pamćenja koji utiče na obavljanje svakodnevnih životnih aktivnosti – jedan od najčešćih i prvih simptoma alchajmerove bolesti jeste zavoravljanje nedavno dobijenih informacija, kao i zaboravljanje važnih događaja i datuma, traženje istih informacija iznova i iznova, nervoza usled toga.
- Teškoće u planiranju ili rešavanju problema – pojava Alchajmer simptoma dovodi do otežane sposobnosti planiranja i realizacije planova, kao i problema sa koncentracijom. Obavljanje pojedinih aktivnosti zahtevaće više vremena u poređenju sa prethodnim periodima.
- Poteškoće u obavljanju rutinskih dnevnih poslova kao što su pronalaženje poznate adrese, poteškoće u pripremi obroka, zaboravljenja pravila društvenih igara i slično
- Zbunjenost vremenom ili prostorom – često, osobe koje boluju od Alchajmerove bolesti mogu ne mogu da se sete koji je datum toga dana, koje je godišnje doba ili koliko je sati. Takođe, povremeno ne znaju gde se nalaze, kuda su krenuli i kako su tamo stigli.
- Problemi tokom komunikacije – Osobe sa Alchajmerovom bolešću mogu imati poteškoće u praćenju razgovora. Može se dogoditi da stanu u pola rečenice uz nemogućnost da nastave dalje ili mogu početi da ponavljaju ono što su već rekli.
Uzrok nastanka i lečenje Alchajmerove bolesti i njenih simptoma
Prema dosada dostupnim podacima, zaključuje se da Alchajmerova bolest najčešće nije nasljedna. Još uvek nije poznat tačan uzrok ove bolesti, a Alchajmer simptomi se javljaju kao posljedica propadanja određenih regija mozga.
Na žalost, savremena medicina još uvek nema adekvatan odgovor na Alchajmerovu bolest. Alchajmer izaziva simptome koji se ne mogu izlečiti, ali uz pomoć lekova, oni se mogu usporiti kao i sam napredak bolesti. Delovanje ovih lekova, uz adekvatnu podršku oboleloj osobi i članovima njegove porodice, znatno je bolje ukoliko se simptomi Alchajmera prepoznaju na vreme i lečenje započne u što ranijem stadijumu bolesti.
Glavni zadatak lekova koji se koriste u lečenju Alchajmerove bolest, odnosno na smanjenje njenih simptoma, jeste održavanje intelektualnih sposobnosti i opšteg stanja bolesnika. Postoje dve grupe lekova koji utiču na smanjenje Alchajmer simptoma a to su: inhibitori acetilkolinesteraze i blokatori NMDA receptora. Ovi lekovi imaju različite mehanizme delovanja i međusobno se kombinuju, kako bi se postigli što bolji rezultati lečenja.