Prva asocijacija svima kada se pomene serumska analiza koja sadrži i proveru Beta hCG nivoa u krvi jeste na trudnoću. I to je tačno – određivanje njegove koncentracije je korisno za identifikaciju i praćenje trudnoće.
Ali postoji još jedna uloga ovog hormona koja je manje poznata, a odnosi se na na činjenicu da određivanje njegove koncentracije u krvi može biti korisno kao tumor marker kod različitih vrsta malignih bolesti. O tome kada će se i pod kojim uslove analiza sprovesti odlučuje izabrani lekar, odnosno specijalista.
U oba slučaja dijagnostički značaj je veliki.
Šta nam govori ovaj hormon?
Pre svega treba reći da se rezultati Beta hCG-a mogu dobiti analizom uzorka krvi ili urina jer se on vrlo brzo dolazi do njih. Povišene vrednosti kod žena ukazuju na veliku verovatnoću drugog stanja kada je trudnoća planirana i očekivana. On se proizvodi u posteljici, odnosno placenti desetak dana nakon začeća, te se zato preporučuje da testove radite tek po isteku tog perioda.
Vrednosti ovog horomona izražavaju se mili-internacionalnim jedinicama po mililitru krvi (mUI/ml). Njegova koncentracija u krvi koja se dobija kao rezultat predstavljaja se kao normalna, fiziološka (referentna) ili abnormalna, patološka. Dakle, njegova koncentracija može biti povećana ili smanjena.
Normalne vrednosti za žene koje nisu trudne, a nalaze se u reproduktivnom dobu su manje od 5 mUI/ml, a kod zdravih muškaraca su manje od 2mUI/ml.
Njegov dijagnostički značaj kao hormona trudnoće
Glavni zadatak hormona Beta hCG kada je trudnoća u pitanju jeste da stimuliše produkciju progesterona u prvom trimestru trudnoće što omogućava njeno normalno održavanje i napredak.
Najrasprostranjeniji su kućni testovi za trudnoću koji upravo očitavaju pozitivan ili negativan test u odnosu na detektovanje prisustva Beta hCG-a u urinu. Manje je pouzdan od testa koji se radi iz krvi, a samo jedan od razloga je taj što pokazuje samo prisustvo (pozitivan ili negativan), ali ne i količinu.
Onda kada je trudnoća potvrđena svim analizama i pregledima od strane ginekologa, praćenje nivoa Beta hCG u krvi je značajno da bi se videlo da li sve teče planiranim tokom kao i da li postoji rizik od određenih problema.
Postoji i tabela za prećenje početnih i kasnije očekivanih vrednosti u odnosu na nedelju trudnoće u kojoj se žena nalazi. Njegove vrednosti se tokom prvih osam nedelja trudnoće udvostručuju na svakih 48 sati, a kasnije je dinamika drugačija.
Njegova uloga kao tumor makera
Manji broj ljudi zna da test na Beta hCG može pokazati povišene vrednosti i kada nije reč o trudnoći. Kod muške populacije povišene vrednosti kao tumor markera u analizi krvi mogu ukazivati na neki malignitet odnosno najčešće i jesu pokazatelj pristunih malignih promena. Kod žena mogu da ukažu na kancerogene promene jajnika. On još može biti povišen i kod drugih patoloških stanja kao što su karcinom dojke, pluća, testisa, jetre ili probavnog sistema. Međutim da bi se konačna dijagnoza uspostavila potrebno je obaviti dublju analizu i preglede.
Analiza uzorka krvi Beta hCG-a kao tumor markera može se uraditi po zahtevu lekara u bilo kom trenutku, ili samoinicijativno u privatnoj praksi, a postupak je apsolutno isti u oba slučaja.